Γιαννης Αθανασιαδης
Οι «Μεγάλοι Τρεις» ελέγχουν άμεσα πάνω από 1.600 μεγάλες εταιρείες που απασχολούν συνολικά 23 εκατομμύρια εργαζόμενους. Κατέχουν περίπου το 90% των εταιρειών του δείκτη S&P 500, αξίας περίπου 30 τρισεκατομμυρίων δολαρίων
— ποσό μεγαλύτερο από το ΑΕΠ οποιασδήποτε χώρας.
Αυτό που παρουσιάζεται ως «αγορά» δεν είναι παρά μια ακραία μορφή συγκέντρωσης κεφαλαίου.
Οι "επενδυτικοί οίκοι" Vanguard, BlackRock και State Street, ως θεσμικοί διαχειριστές του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, εμφανίζονται ως βασικοί μέτοχοι σχεδόν όλων των στρατηγικών επιχειρήσεων της σύγχρονης οικονομίας.
Διαχειρίζονται πάνω από 30 τρισεκατομμύρια δολάρια, ελέγχουν έμμεσα περίπου το 90% των εταιρειών του S&P 500 και ασκούν καθοριστική επιρροή σε παραγωγή, τεχνολογία, ενέργεια, ΜΜΕ και φαρμακοβιομηχανία.
Παρότι δεν κατέχουν «τυπικά» τα κεφάλαια, μέσω του "proxy voting" (διαχειριστές της ψήφου των μετόχων) συγκεντρώνουν πραγματική εξουσία στα χέρια μιας στενής χρηματοπιστωτικής ελίτ που αποφασίζει για λογαριασμό εκατομμυρίων εργαζομένων και συνταξιούχων.
Η περίπτωση της BlackRock, με τους οργανικούς δεσμούς της με κράτη και κεντρικές τράπεζες, αποκαλύπτει την υλική βάση της σύγχρονης διαπλοκής κράτους και κεφαλαίου: ένα σύστημα νόμιμο, θεσμικά θωρακισμένο και βαθιά αντιδημοκρατικό, όπου η οικονομική εξουσία προηγείται και καθορίζει την πολιτική.
Ας το δούμε λίγο πιο αναλυτικά:
- Οι Vanguard, BlackRock και State Street είναι οι τρεις μεγαλύτεροι μέτοχοι σχεδόν όλων των μεγάλων πολυεθνικών (Apple, Microsoft κ.ά.).
- Διαχειρίζονται μαζί πάνω από 30 τρισεκατομμύρια δολάρια, ποσό μεγαλύτερο από το ΑΕΠ οποιασδήποτε χώρας στον κόσμο.
- Έχουν παγκόσμια παρουσία, κατέχοντας σημαντικά ποσοστά στις αγορές ΗΠΑ, Ευρώπης, Ασίας και Αυστραλίας.
- Κατέχουν περίπου το 90% των εταιρειών του S&P 500, δηλαδή την καρδιά της αμερικανικής οικονομίας.
- Η BlackRock έχει στενές σχέσεις με κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες, ειδικά με τη Federal Reserve, και λειτουργεί ταυτόχρονα ως διαχειριστής και σύμβουλος.
- Υπάρχει σύγκρουση ρόλων, αφού η BlackRock ελέγχει θεσμικά εταιρείες στις οποίες είναι και βασικός μέτοχος (είναι δηλαδή ελεγκτής του εαυτού της).
- Οι “Μεγάλοι Τρεις” δεν επενδύουν για λογαριασμό τους, αλλά διαχειρίζονται χρήματα εκατομμυρίων πολιτών μέσω συντάξεων και επενδυτικών κεφαλαίων.
- Μέσω του proxy voting ασκούν τεράστια επιρροή, ψηφίζοντας στις εταιρικές αποφάσεις αντί για τους πραγματικούς ιδιοκτήτες.
- Λίγοι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις για εκατομμύρια επενδυτές, γεγονός που δημιουργεί συγκέντρωση οικονομικής και πολιτικής ισχύος.
- Οι "οίκοι" αυτοί κατέχουν μεγάλα ποσοστά μετοχών μεταξύ τους δηλαδή ουσιαστικά αποτελούν ένα κολοσσιαίο οικονομικό τραστ με απόλυτη εξουσία σε εταιρείες, κράτη, και κυβερνήσεις .
Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι αν όλα αυτά γίνονται εντός νόμου, αλλά ποιος γράφει τους νόμους και ποιος ελέγχει τελικά την παγκόσμια εξουσία.
